استفاده از ظروف غذا خوری چینی به شیوه امروزی در دنیا تاریخچه چندان دوری ندارد و در ایران نیز میتوان گفت که تاریخچه استفاده از “سرویس چینی” خیلی دور نیست. هنوز میتوانیم بهیاد بیاوریم که ظرف چینی بهعنوان یک ظرف دکوری لوکس و تزئینی در گنجهها نگهداری میشدند و تنها در مراسم خاص مورد استفاده قرار میگرفت.
امروزه با بزرگ شدن صنعت ظروف چینی، تنوع آنان هم بیشتر شده و میتوان انواع ظروف دکوری چینی، ظروف چینی پذیرایی، ظروف چینی گل دار و یا با طرحهای برجسته را با جنس، کیفیت، ویژگیها و خصوصیات مختلف پیدا کرد. برای مثال ظروف چینی، ظروف سفالی، ظروف سرامیک، ظروف چینی استخوانی یا ظروف بن چاینا، ظروف اوپال و … در بازار از شناخته شده ترینها هستند.
برای اینکه بتوانیم بهترین انتخاب را بسته به نوع نیاز و شیوه استفاده داشته باشیم درباره ویژگیها و نوع استفاده هر کدام مختصری توضیح میدهیم.
ظروف سفالی
ظروف سفالی، ظروف شکل گرفته از گل هستند که در درجه حرارت بالا پخته شده و بوسیله لایهای از سرامیک پوشیده شده‌اند که معمولا چندان هم گران قیمت نیستند. از نظر ظاهری ضخیم وسنگین هستند و حس روستایی بودن و سادگی را القا میکنند. این ظروف به اندازه سایر انواع دیگر با دوام و قوی نیستند و به آسانی میشکنند.
ظروف سفالی با طرحهای نقاشی شده با دست زینت داده میشوند. نمونههایی از این ظروف را در لاله جین همدان میتوانیم ببینیم. در ظاهر ظروف سفالی اغلب متخلخل هستند ، به این معنی که میتواند روی ظرف رد آب یا لکه ایجاد کند ویا آب را جذب کند، بنابراین شما باید از غوطه ور شدن آن در آب خودداری کنید. بیشتر ظروف سفالی لعابدار قابلیت قرارگیری در ماشین ظرفشویی را دارند و می توان از آنها در مایکروویو استفاده کرد ، اما عاقلانه است که ابتدا شناسنامه نگهداری آن بررسی شود.
ظروف سرامیک
نوع دیگر “ظروف سرامیکی” هستند ،که کمی با دوام تر از ظروف سفالی میباشند زیرا گل رس در دمای بالاتری پخته میشود و معمولاً برای استحکام به آن ماده شیشه اضافه شده است. بدنه ظروف ضخیم‌تر و مات تر از مواد عالی مانند چینی است و میتواند با انواع بافتهای لعاب مانند براق، ساتن یا مات پوشیده شده باشد.
ظروف سرامیکی معمولاً در استفاده روزانه و غیر رسمی بکار میروند. نوع مرغوب این ظروف بسیار مناسب برای استفاده بوده و تنوع زیادی دارند و نگهداری از آنها بسیار آسان است. همچنین از این ظروف میتوان در مایکروویو ، ماشین ظرفشویی، فر اجاق گاز و فریزر استفاده کرد ، اما همیشه ویژگیهای خاص “ظروف غذاخوری”خود را با سازنده بررسی کنید. البته این ظروف نباید در معرض تغییرات ناگهانی یا شدید دما قرار بگیرند.
ظروف پرسلن یا ظروف چینی
ظروف پرسلن یا چینی ظروف غذاخوری هستند که از خاک رس دانه ریز ساخته شده اند و معمولاً از فلدسپار، کائولین و کوارتز تشکیل شده است که در دمای بالاتر تولید میشود. این باعث میشود ظروف غذاخوری حاصل از آن بسیار بادوام و دیرپای باشد. این فرایند همچنین اجازه میدهد تا بدنه ظرف نازکتر و ظریفتر ساخته شود که ظاهری تقریباً شفاف به آن میبخشد ، همچنین اجازه میدهد تا جزئیات شکل در طراحی بدنه یکپارچگی بیشتری داشته باشد.
این ظروف قابلیت قرارگیری در ماشین ظرفشویی، مایکروویو، و فر اجاق گاز را دارند، مگر اینکه سازنده موارد دیگری را اعلام کرده باشد. ظروفی که دارای خطوطی از طلا ، نقره یا پلاتین هستند نباید در مایکروویو قرار داده شوند و همچنین مواد پاک کننده با عطر لیمو یا مرکبات میتوانند به بخش‌های فلزی آن آسیب وارد کنند. بسیاری از افراد ظروف چینی با تزئینات فلزی خود را با دست شستشو میدهند.ظروف چینی غالباً ظاهری مجلل دارند و برای استفاده در مناسبت های رسمی بسیار مناسبند ، اما در استفاده روزانه و غیر رسمی هم به سلیقه مصرف کننده از آنها استفاده میشود.
ظروف چینی استخوانی یا بن چاینا
خاکستر استخوان (از استخوان‌های حیوانات ، عموما گاو) با خاک رس چینی ترکیب شده و در دمای کمی پایین تر از ظروف چینی پخته میشوند و حاصل فرایند مادهای بسیار سبک ، لطیف در احساس و شفاف با ظاهری شیری رنگ است .
با وجود ظاهر شکننده آن ، چینی استخوانی در واقع قوی ترین و با دوام ترین ظروف غذا خوری است. این ظروف قابلیت قرارگیری در ماشین ظرفشویی را دارند مگر اینکه دارای تزئینات فلزی باشند ،همچنین میتوانند در مایکروویو و فراجاق گاز نیز قرار بگیرند. چینی استخوانی ، مانند چینی ، میتواند برای مصرف روزمره مورد استفاده قرار گیرد و یا برای یک مراسم رسمی گزینه مناسبی است .
ظروف ملامین
اگر به دنبال ظروف نشکن هستید ، ظروف ملامین بهترین گزینه است. این ماده پلاستیکی سبک وزن و محکم بوده و انعطاف ناپذیر میباشد و دارای ظاهری صاف و صیقلی است. عملاً غیر قابل خراب شدن است و برای کودکان و استفاده در فضای باز ایده آل میباشد. معمولاً درماشین ظرفشویی در قسمت بالای ماشین میتواند قرار بگیرد اما برای مایکروویو یا اجاق گاز مناسب نیست و نباید با مواد غذایی موجود در آن گرم شود.
ملامین فاقد BPA است. BPA یک ماده شیمیایی صنعتی است که از دهه 1960 برای ساخت برخی از پلاستیک ها و رزین ها استفاده می شود. BPA در پلاستیک های پلی کربنات و رزین های اپوکسی یافت میشود. پلاستیکهای پلی کربنات اغلب در ظروف نگهدارنده مواد غذایی و نوشیدنیها ، مانند بطریهای آب استفاده میشوند.
ظروف اوپال
جنس این ظروف از شیشه است که معمولاً در مورد “ظروف مخصوص غذا خوری“، ظاهری مات دارند. این ظروف در دمای فوق العاده زیاد برافروخته میشوند و به همین دلیل بسیار پایا و بادوام هستند. مشهورترین ظروف شناخته شده شیشه‌ای ، اوپال است که یک لمینت شیشه‌ای اختصاصی است که عملاً غیر قابل تخریب است. حتی اگر روی یک سطح سخت فرود آید ، شکسته نمیشود.
این ظروف قابلیت قرارگیری در ماشین ظرفشویی و ماکروویو را دارند و شاید به دلیل نشکن بودن جاذبه بیشتری برای مصرف کننده داشته باشند اما در مراسم رسمی چندان طرفدار ندارند.
