خانم جان همیشه میگفت: دنیا دیدن بهتر از یک دنیا خوردن است. این شد که من به توصیه خانم جان عمل کردم و برای تکمیل تحقیقات پایان نامهام که در خصوص “تغییر در عادات غذایی ملل مختلف و تاثیر پذیری از فرهنگ های دیگر” بود، راهی کشور اتریش و شهر زیبای وین شدم.
دایی هادی که میزبان بود و با خانواده وین زندگی میکرد موضوع را جالب دید و کمک به پروژه را از بدو ورود آغازکرد. او یک لیست از رستوران ها و غذاهای اتریش تهیه کرده بود که باید توی دو هفته اقامت من در وین به آنها سر میزدیم و غذاها، نحوه سرو، ظرف های مورد استفاده و عادات غذایی مردم را بررسی میکردیم.
اولین شام و یک “ظرف سوشی”
دایی جان اولین شام را سوشی انتخاب کرده بود و دلیلش را هم اینطور عنوان کرد: سوشی فستفودی است که از آسیای شرقی وارد فرهنگ بقیه کشورها شده و مدت زمانی است که مورد استقبال اکثریت قشر جوان قرار گرفته است. برای درک رفتار و تغییرات فرهنگ غذایی بهتر است از نسل جوان شروع کنیم. او اضافه کرد: اولین بار که طعم سوشی را تجربه کردم، “ظرف سوشی” شامل چند خوراک دریایی خام مثل ماهی لاکس و برنج پخته ژاپنی بود، در کنار “ظرف سوشی” یک “کاسه چینی ” از سس سویا ، به عنوان سس طعم دهنده،یک “کاسه چینی ” سس واسابی (ترب کوهی ژاپنی) و در کنارآن یک “کاسه چینی” ترشی زنجبیل، سرو شد.
این روزها تهیه سوشی هم مثل تمام چیزهای دیگر توسعه پیدا کرده و با انواع سسها و ترشی و افزودنیهای مختلف برای سلیقههای گوناگون سرو میشود.
دایی جان گفت کیفیت مواد اولیه برای تهیه سوشی بسیار اهمیت دارد. او اضافه کرد: قبل از اینکه با یک دوست از تایوان آشنا شوم، فکر میکردم سوشی فستفودی است که پس از تهیه در “ظرف” چیده شده وکاملا سرد خورده میشود، ولی دوست تایوانیام گفت که سوشی تازه و باکیفیت، برنج ولرمی دارد و نباید کاملا سرد باشد.
“ظرف سوشی” تک نفره، اولین قدم
به گفته دایی جان یکی از رستورانهایی که سوشی با کیفیت و همینطور خلاقانه برای سلیقههای غذایی مختلف تهیه میکند، رستوران Li‘s cooking در Naschmarkt است. و ما به پیشنهاد ایشون به خیابان ناشمارک رفتیم، این خیابان در دل وین، بازاری توریستی، پر جنب و جوش و محل ملاقاتهای به یادماندنی است.
سرآسپز این رستوران شیوه پخت (رسپیها) و سسهای مخصوص به خود را ارائه میدهد و معمولا برای خوشآمدگویی برای هرنفر یک “ظرف سوشی” تک نفره با یک سوشی به قطر حدودا” دو (۲) سانتی متر و یک سس مخصوص سرو میکند. سوشی پیشنهاد شده به ما به نام (japangirl ) بود که شامل، میگو سوخاری شده و آواکادو با سس مانگو (انبه) بود. که به قدر کافی خوشمزه بود و ما را به سمت سفارش یک “ظرف سوشی” از همین نوع ترغیب کرد.
انواع مختلف “ظرف سوشی”، قدم دوم
ولی فهرست انتخاب (menu) بقدری هوسانگیز بود که در قدم دوم تصمیم گرفتیم مدلهای مختلف سوشی را امتحان کنیم.
“ظرف سوشی” انتخابی ما به نام” Li‘s Maki plate for 2″ بود. یک ظرف گرد لبه دار، که (۲۶) نوع سوشی مختلف در آن چیده شده بود شامل: سبزیجات، خوراک دریایی خام و پخته، جلبک آغشته در کنجد، و در کنار آن “ظرفهای” سس کنجد، مانگو و سس سنتی سوشی یعنی سویا سس و واسابی قرار داده شده بود.
در کنار “ظرف سوشی” چه نوشیدنی سرو میشود؟
همراه با سوشی به عنوان نوشیدنی انتخابهای مختلفی وجود دارد. ما آب گازدار مخلوط با آب میوه سرخالو و یا لیچی را انتخاب کردیم. با نوشیدنیهای دیگر هم میتوان آن را میل کرد. بعضی برای جلوگیری از مسمومیت ماهی خام و همینطور مفید بودن نوشیدنی گرم بر روی غذا، در کنار سوشی چای سبز مینوشند.
همنشین “ظرف سوشی”، قاشق یا چنگال؟
سوشی سنتی را باید با چوب غذا خوری یا چوپ استیک(Chopsticks) ) (دو میله باریک سبک و هم اندازه از جنس سنگ و یا چوب) برداشت، درون کاسه مملو از سس فرو برد و در دهان گذاشت و البته قسمت خوردن سوشی با چوب غذاخوری خود چالش برانگیز است . برای ملیت ما که عادت به خوردن غذا با قاشق و چنگال داریم، چگونگی گرفتن سوشی با چوب غذاخوری، فرو بردن در سس و در نهایت داخل دهان گذاشتن کار سادهای نیست.
بعضیها از این چالش صرفنظر میکنند و با چنگال وارد عمل میشوند که خوب، غذایی که وارد دهان میشود شکل و اصالت سوشی سنتی را ندارد.
نحوه سرو “ظرف سوشی”
گارسنهای این رستوران، خانمهای چینی خوشرو ، با ادب و بسیار احترام گذار هستند. پس از سرو “ظرف سوشی” و کاسههای سس، منتظر میمانند تا رضایت را روی صورت شما ببینند و از خوشنودی شما انرژی میگیرند.
دسر بعد از سوشی
بعد از خوردن “ظرفهای مملو از سوشی” متنوع ، اگر گنجایشی در معده برای نشاندن دسر باشد، پیشنهاد گارسن، شیر نارگیل با تکههای یخ و گلولههای نشاسته است. این معجون بیشتر مثل یک نوشیدنی خنک است تا دسرهایی که بهعنوان پسغذا صرف میشود و به صورت کاملا سنتی به جای لیوان شیشهای، در یک “کاسه چینی” به همراه یک قاشق چینی کوتاه سرو میشود.
سوشی را توی چه ظرفی سرو کنیم؟
به طور کلی “ظرف سوشی” باید ساده و بدون نقش و نگار و برجستگی باشد تا سوشی درون آن گم نشود. به همین دلیل، دیدن یک رستوران حرفهای و معتبر که سوشی را در بشقابهای دارای طرح برجسته یا رنگی و بیش از حد روشن سرو کند، غیر معمول است. بهترین رستورانها سوشی را در بشقاب های لاکی ساده و کم رنگ یا سفید ، سیاه یا قرمز سرو میکنند.
بهترین “ظرف سوشی” ظرفی شبیه به یک بوم خالی است که سوشی در میان آن جلوه میکند.
شکل و اندازه “ظرف سوشی”
از آنجا که رولهای برش خورده سوشی اغلب در یک خط یا نوار قرار نمیگیرند ، معمولاً بشقابهای سوشی به صورت مستطیلی با طرحی نسبتاً بلند و نازک انتخاب میشوند. چیدن سوشی در ظروف گرد یا هر شکل غیر معمول نیست، اما بهترین زیبایی چیدمان با شکل مستطیل حاصل میشود.
بعضی از رستورانها سوشی را روی تخته های چوبی سرو میکنند که میتواند ظاهری کاملاً روستایی و با جذابیت سنتی به سوشی بدهد. در مورد اندازه “ظرف سوشی”، در واقع هیچ قانون خاصی وجود ندارد، زیرا همه اینها به میزان سوشی در بشقاب برمیگردد. تنها چیزی که باید به آن دقت کرد این است که اطمینان حاصل کنیم انواع مختلف سوشی در بشقاب له نشده و به یکدیگر نچسبند.
از نظر چیدمان درون “ظرف سوشی” ، برای قرار دادن قطعات سوشی به شکلی جذاب و مطلوب ، مهم است که تا حد امکان بشقاب سرو صاف انتخاب شود. میتواند “ظرف سوشی” در کنارهها دارای انحنای ملایمی باشد.
“ظرف چاشنی”
برای سرو چاشنی با سوشی، یک ظرف کم عمق که سوشی در آن غوطهور شود، برای هر غذاخوری سرو میشود.
و به این ترتیب با یک خاطره خوب و لذتی که از خوردن سوشی برده بودیم خیابان ناشمارک را ترک کردیم.