9 راز شگفت انگیز دم کردن چای و نقش قوری چینی

(با قصه های من و مادربزرگ و سرویس چینی)

تازه ازدواج کرده بودم و از فوت و فن خانه داری چیزی بلد نبودم. یک کتری برقی توی جهیزیه‌ام بود که به نظرم گنج خانه‌ام بود. صبح که بیدار می‌شدیم یک راست می‌رفتم تو آشپزخانه وکتری برقی و می‌زدم به برق. تا مسواک بزنم، آب جوش آمده بود. دو تا لیوان و دو تا چای کیسه‌ای و تا لباس بپوشم چای رنگ انداخته بود.
دو جرعه خورده نخورده دو تا لقمه غازی می‌پیچیدم که تا برسیم به پارکینگ تموم بود. تا یک روز که خانم جان و دعوت کردم خونمون. ماجرا از آب جوش آوردن تو گنج خونه‌ام شروع شد و به چای کیسه ای رسید و به نگاه های چپ چپ خانم جان ختم شد.

و آنجا بود که فهمیدم دم کردن چای تو قوری چینی مراسم خاص خودش را دارد و اگر بخواهیم اسم نوشیدنی که درست میکنیم را چای بگذاریم باید این مراحل و مو به مو اجرا کنیم:

طرز تهیه چای خوش طعم و خوش رنگ:

1.  برای جوش آوردن آب از کتری یا سماور استفاده کنیم. فرقی ندارد سماور برقی باشد یا گازی اما مسئله
   مهم این است که در بالای سماور و کتری سوراخ هایی را داشته باشد که بخار آب از آن محل خارج شود.
2.  جنس کتری بسیار مهم است. کتری می‏تواند سرامیکی، استیل یا شیشه‏ای باشد ولی کتری‏های آلومینیومی، برنجی یا مسی مزه، طعم و عطر چای را تغییر می‌دهند.
3.  همیشه از آب سرد برای پر کردن کتری استفاده کنیم چرا که آب گرم سبب می‌شود روی چای لکه های چربی ایجاد شود و طعم و مزه چای را عوض می‌کند.
4.  برای هر بار استفاده لازم است آب درون کتری تعویض گردد و آب تازه جایگزین شود.آب با هر بار جوشیدن سنگین شده و املاح کف و جداره های کتری و سماور رسوب می‌کنند. آب سنگین حاوی آرسنیک،‌نیترات و فلورید است .این مواد همگی سرطان زا بوده و در دراز مدت اختلال در سلامتی را سبب می‌شوند.
5.  پس از به جوش آمدن آب کتری و سماور نوبت به قوری می‌رسد که حتما از قوری چینی، پیرکس، سرامیکی یا شیشه‌ای استفاده شود.
6.  ابتدا کمی آب درون قوری بگردانید. سپس چای خشک را درون قوری چینی ریخته و با کمی آب می‌شوییم و آب آن را بیرون می‌ریزیم.
7.  قوری چینی را از آب جوش پر کرده، بگذاریم روی سر سماور و یا کتری تا چای به خوبی دم بکشد. مدت زمان دم کشیدن چای برای هر محصول چای خشک متغاوت است و بستگی به انتخاب چای خشک شما دارد.
8.  اگر می‌خواهیم عطر و طعم و رنگ چای تا آخرین قطره به خوبی حفظ شود، چای را در یک قوری چینی دیگر صاف کنیم و تفاله‌ها را خارج کنیم. این کار سبب می‌شود رنگ چای ثابت مانده و طعم آن تغییری نکند.باقی ماندن تفاله ها درون قوری سبب آزاد شدن بیش از حد تئین می‌شود که برای بدن مضر می‌باشد.
9.  برای نوشیدن چای از سرویس چای خوری چینی استفاده کنیم تا لذت نوشیدن جای اصیل ایرانی را در سرویس چای خوری چینی “ایرانه “حس کنیم.

چای خشک را چگونه نگهداری کنیم:

•  چای خشک را در جایی خنک، به دور از رطوبت و بدور از نور آفتاب نگهداری کنیم.
•  بهترین ظرف برای نگهداری چای خشک ظروف چینی و شیشه‌ای است که عطر و بوی چای را تغییر نمی‌دهد.
• چای خشک خیلی سریع از مواد دیگر بو به خود جذب می‌کند. پس مراقب باشیم چای خشک را در کنار موادی که معطر هستند مانند ادویه، سبزیجات خشک، مواد شوینده و عطری قرار ندهیم.
• مراقب باشیم که درب ظرف چینی حاوی چای به خوبی بسته شده باشد.

چای را چگونه سرو کنیم؟

نوشیدن چای همیشه از دیر باز در خانواده های ایرانی مرسوم بوده است و در مراسم خاص و مهمانی‌ها از چای برای پذیرایی از مهمان استفاده می‌شده است.
در مراسم رسمی فنجان های چینی گل سرخی از گنجه‌های خانه بیرون آمده و در سینی پذیرایی قرار میگرفتند.
فنجان چینی یا شیشه ای علاوه بر اینکه عطر و طعم چای را عوض نمی‌کند زیبا، سنتی و اصیل است. باید دقت کرد که برای نوشیدن چای از لیوان پلاستیکی و یکبار مصرف استفاده نشود زیرا که مواد پلاستیکی در تماس با آب و چای داغ از خود ملکول های سمی آزاد میکنند که سرطان زا می‌باشد.
از آن گذشته نشان اصالت خانواده ایرانی یک سینی چای است با فنجان و نعلبکی چینی یا استکان کمر باریک و بشقاب چینی شیرینی درکنارش.

همچنین در مراسم خواستگاری آوردن سینی چای توسط عروس خانم از رسم و رسومات مهم و دیرینه است .

چگونه قوری چینی و فنجان های چینی را تمیز کنیم؟

پس از مدتی استفاده از قوری چینی و فنجان چینی لکه‌های قهوه ای بر روی آنها نمایان می‌شود. جرم چای درون لوله قوری چینی نشسته و رنگ لوله قوری را تغییر میدهد که خوشایند نیست. برای از بین بردن این لکه ها روش های زیر بسیار کارآمد هستند.

از بین بردن لکه چای فنجان و قوری چینی با سرکه و جوش شیرین:

سرکه و جوش شیرین از موادی هستند که به آسانی تهیه می‌شوند و حاوی ماده شیمیایی نمی باشند.
برای اینکار سینک ظرفشویی را با آب گرم پر نموده یک لیوان سرکه به آن اضافه کنید و قوری و فنجان چینی را به مدت یک ساعت درون آن قرار دهید و سپس آب کشی نمایید. اگر همچنان لکه ها باقی بود مقداری جوش شیرین را درون ظرف ریخته با کمی آب آن را خمیر کنید و سپس با یک اسفنج یا برس کوچک به محل‌های مورد نظر بمالید و سپس آب‌کشی نمایید.

استفاده از نمک و سرکه سفید برای زدودن لک روی قوری چینی:

برای اینکار کمی نمک را درون یک فنجان ریخته و با سرکه سفید آن را خمیر کنید. سپس با یک برس یا اسفنج خمیر را به محل های دارای لک و جرم بمالید و در آخر کار آبکشی نمایید.
از بین بردن لک چای از روی قوری چینی با مواد سفید کننده:
به این منظور سینک ظرف شویی را از آب نیمه گرم پر کرده و برای 4 لیتر آب یک پیمانه سر بطری مواد سفید کننده اضافه نمایید و بگذارید یک ساعت بماند.

توجه داشته باشید هنگام آبکشی بسیار دقت کنید قوری چینی و فنجان ها کاملا با آب شسته شوند چون مواد سفید کننده شیمیایی و خطرناک هستند و در صورت باقی ماندن روی ظروف برای سلامتی زیان بار می‌باشند.